Sinds zijn creatie van de ‘Misa Criolla‘ in 1963, waarvan vele miljoenen exemplaren zijn verkocht, schreef de Argentijnse componist Ariel Ramirez vele andere werken, liederen en cantates. Eén werd tijdens de Argentijnse dictatuur door de junta verboden: de ‘Misa por la paz y la justicia’.
Ramirez schreef de ‘mis voor vrede en gerechtigheid’ op verzoek van een oude vriend: Osvaldo Catena, een kapelaan. Toen Catena de ‘Misa Criolla’ had gehoord, vroeg hij Ramirez muziek te schrijven bij teksten die hij uit de bijbel had verzameld over vrede en gerechtigheid. Iedereen moest weten wat de bijbel daarover te zeggen heeft.
De mis, die is opgebouwd uit tien delen (waaronder Gloria, Halleluja, Credo, Sanctus en Agnus Dei), bestaat ook uit stukken gesproken tekst. Vanuit de eerste stilte waarin een crescendo groeiend huiveringwekkend geweeklaag opkomt, klinken de woorden: ,,Een intens geween klinkt over de wereld, een klagen, een bitter treuren: het zijn de vaders en moeders die huilen om hun kinderen en geen troost vinden want ze zijn er niet meer.” (Jeremiah 31,15).
Na de eerste uitvoering in 1979 maakten de militairen het stuk monddood. De boodschap viel slecht bij het regime. Het werd meteen verboden. Alleen in Santa Fe werd de mis nog één keer uitgevoerd. Daarna was het afgelopen. Niemand mocht het zingen of spelen en daardoor kenden heel weinig mensen deze mis. De mis verdween, zoals mensen verdwenen.
Een Nederlander moest in 1994 de mis herontdekken. Pool dacht alle werken van Ramirez te kennen, maar in een platenzaakje in Argentinië ontdekte hij tot zijn verbazing een proef-cd van de ‘Misa por la paz’. Hij heeft contact opgenomen met Ramirez en een vriendschap ontstond. In 1997 organiseerde Pool een uitvoering van het stuk in Leiden.
Welke betekenis heeft de ‘Misa por la paz y la justicia’ voor Ramirez? Het stuk maakt deel uit van die tijd, mét het feit dat het toen verboden is. Wat er met werk is gebeurd, is ook met veel mensen gebeurd. Het is een getuige. Een stille dan, want Ramirez ziet een uitvoering in Buenos Aires nog niet snel gebeuren.
Filmpje: Misa por la paz y la justicia